Etik İlkeler ve Sorumluluklar


ETİK İLKELER VE SORUMLULUKLAR

 CASESS Dergisi'nin yayın süreçleri, bilginin bilimsel yöntemle tarafsız biçimde üretilmesi, geliştirilmesi ve paylaşılması esasına göre yürütülür. Bilimsel yöntemin uygulanması ve tarafsızlığın sağlanması sürecinde çift taraflı kör hakem değerlendirmesi süreci önem taşımaktadır. Bilimsel üretimin gerçekleştirilmesinde yayın sürecinin tüm bileşenleri ( yayıncı, editörler, yazarlar ve hakemler) etik ilkelere uymak zorundadır. Bu kapsamda CASESS’e ait yayın sürecinin tüm bileşenlerinin, Yayın Etiği Komitesi’nin (Committee on Publication Ethics, COPE) kılavuzları ve politikaları doğrultusunda etik ilkelere uyması gerekmektedir. Makalelerde intihal yapılması, kullanılan verilerin manipüle edilmesi, çarpıtılması ve uydurma verilerin kullanılması gibi etik ihlaller tespit edilirse, makale yayın kurulu tarafından geri çekilir. Benzerlik oranı kaynaklar bölümü hariç en fazla %25 olabilir. Dergi tarafından Turnitin benzerlik taramasından geçirilen makalelerin %25’den daha yüksek benzerlik oranına sahip olduğunun tespiti durumunda makale yazarlara iade edilir. Yazarlar gerekli düzeltmeleri yaptıktan ve benzerlik oranını %25 in altına düşürdükten sonra makalelerini tekrar gönderebilirler. CASESS dergisi’nde yayımlanan makalelerin telif hakları dergiye ait olmakla birlikte, yayınlanan makalelerin içerikleri ile ilgili her türlü yasal sorumluluk yazarlara aittir.


Editör, Yayın Kurulu Üyeleri ve Alan Editörlerinin Belirlenmesi

Yayıncı ve editör arasında imzalanan sözleşme ile CASESS’in editörü belirlenir. Editör ve yayıncının ortak kararı ile CASESS yayın kurulu belirlenir, yayın kuruluna yeni üye ilavesi yapılabilir veya yayın kurulunda görev yapanların yayın kurulu üyeliği görevi sonlandırılabilir. İhtiyaç olması halinde Editör ve yayıncının ortak kararı ile alan editörleri belirlenebilir. Yeni alan editörlerinin belirlenmesi veya mevcut alan editörü/editörleri’nin değiştirilmesi editör ve yayıncının ortak kararı ile gerçekleştirilir. Editör, Yayın Kurulu üyeleri ve alan editörlerine herhangi bir ücret ödenmez.

 Sorumluluklar

Yayıncının Sorumlulukları

CASESS dergisinin yayıncısı ve sahibi Necolabs Araştırma Geliştirme San. Tic. Ltd. Şti’dir.  Yayıncı elinde bulundurduğu iletişim gücünü kullanmak ve hedef kitlesini doğru yönlendirmekle yükümlüdür. CASESS dergisi ile ilgili her türlü mali konular yayıncının sorumluluğu altındadır. Derginin açık, elektronik ve ücretsiz erişiminin sağlanması yayıncının sorumluluğu altındadır.

CASESS Dergisi Yayın Kurulu’nun Sorumlulukları

  • CASESS Dergisi Yayın Kurulu’nun başvuru sürecinden yayımlanma sürecine kadar olan tüm süreçlerdeki sorumluluğu bilimsel yöntemin uygulanmasını gerektirir. Yayıncı ve Yayın Kurulu arasındaki ilişki bağımsızlık ilkesine dayanır. CASESS Dergisi Yayın Kurulu’nun makalelerin başvuru sürecinden yayımlanması sürecine kadar olan süreçlerle ilgili alacağı tüm kararlar yayıncıdan ve diğer kişi ve kuruluşlardan bağımsızdır.
  • CASESS Dergisi Yayın Kurulu, dergiyi sürekli geliştirmeye ve yayın niteliğini yükseltmeye çaba gösterir.
  • CASESS Dergisi Yayın Kurulu, yayın, kör hakemlik, değerlendirme süreci, etik ilkeler gibi dergi politikalarının belirlenmesi ve uygulanmasını sağlar.
  • CASESS Dergisi Yayın Kurulu, CASESS Dergisi Dergisi'nde yayınlanmış makalelerin yazarlarının telif hakkını korur.
  • CASESS Dergisi Yayın Kurulu, makale ve dergi yayın sürecinde fikri mülkiyet hakları ve bilimsel/etik olmayan davranışlarla ilgili önlemleri almada sorumludur.
  • CASESS Dergisi Yayın Kurulu, yazarların bilgi gereksinimlerini içeren bir “Yazar Rehberi” hazırlar, gerektiğinde günceller.
  • CASESS Dergisi Yayın Kurulu, editör ve yayıncının ortak kararı ile CASESS’in yayın ilkeleri ve süreci ile amaç ve kapsamında değişiklikler yapılabilir.

Editör’ün Sorumlulukları

  • Editör, hakemlerin, yazarların, araştırmacıların ve okuyucuların bilgi gereksinimlerini karşılamaya, gerektiğinde dönüt vermeye, yayın sürecinde düzeltme ve/veya açıklama gerektiren konularda açıklık ilkelerine göre davranmaya çaba gösterir.
  • Editör, yazarların cinsiyet, dini veya politik inançları, etnik veya coğrafi kökenleri üzerine ayrım yapmaksızın görevlerini yerine getirir, dengeli, objektif ve adil bir şekilde hareket eder.
  • Editör, makalelerin yayınlanmasına karar verirken makalelerin özgün olmasına, bilimsel alan yazına, okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcılara katkı sağlamasına özen gösterir.
  • Editör, makalelerle ilgili olumlu ya da olumsuz karar verirken, makalelerin özgün değeri, alana katkısı, araştırma yönteminin geçerliği ve güvenirliği, anlatımın açıklığı ile derginin amaç ve kapsamını göz önünde bulundurur.
  • Editör, derginin yayın politikaları arasında bulunan kör hakemlik ve değerlendirme süreci politikalarını uygular, hakemlerin kimlik bilgilerini gizli tutar, her makalenin yansız ve süresi içinde değerlendirilmesini sağlar.
  • Editör, makaleleri hakemlere uzmanlık alanlarını dikkate alarak gönderir, değerlendirmelerin yansız ve bağımsız yapılmasını destekler.
  • Editör, her makale için en az iki hakem atar. Bu hakemlerden en fazla biri makale için ret kararı verdiği takdirde üçüncü hakem ataması gerçekleştirir.
  • Editör, makalenin yansız değerlendirilmesi için, hakemler ve yazarlar arasında çıkar çatışması-çıkar birliği olup olmamasını göz önünde bulundurur.
  • Editör, hakem havuzunun geniş bir yelpazeden oluşması ve sürekli güncellenmesi için arayış içinde olur.
  • Editör, akademik görgü kurallarına uymayan ve bilimsel olmayan değerlendirmeleri engeller.
  • Editör, yazarların ifade özgürlüğünü destekler.
  • Editör, yayın sürecinde görev alan üyelerle etkili bir iletişim içinde olur, belirli aralıklarla toplantılar düzenler.
  • Editör, değerlendirilen makalelerdeki kişisel verilerin korunmasını sağlar. Editör, yazar, hakem ve okuyucuların bireysel verilerini korur.
  • Editör görevi kötüye kullanmaya karşı önlem alır. Görevi kötüye kullanmaya yönelik bilgi edindiği zaman nesnel bir soruşturma yapar ve konuyla ilgili bulguları paylaşır.
  • Editör, makalelerdeki hata, tutarsızlık ya da yanlış yönlendirmelerin düzeltilmesini sağlar.
  • Editör, yayınlanan makalelerin fikri mülkiyet hakkını korur, ihlal olması durumunda derginin ve yazarlarının haklarını savunur. Ayrıca yayınlanan makalelerin içeriğinin başka yayınların fikri mülkiyet haklarını ihlal etmemesi konusunda gerekli önlemleri alır; özgünlük-benzerlik denetimini yapar.
  • Editör, dergide yayınlanan makalelere yönelik tutarlı eleştirileri dikkate alır, eleştirilen makalelerin yazarlarına yanıt hakkı tanır.

Hakemlerin Sorumlulukları

CASESS Dergisi, makale değerlendirme sürecinde yazarların hakemleri, hakemlerin de yazarları tanımadıkları çift taraflı kör hakemlik ilkesi uygular. Hakemler yazarlar ile doğrudan iletişim kuramaz. Makale değerlendirme formları ve metin üzerinde belirtilen notlar ile düzeltme istemleri dergi yönetim sistemi üzerinden editörlerce yazarlara iletilir. CASESS Dergisi’ne başvurusu yapılan makaleleri değerlendirecek hakemler şu etik sorumlulukları taşımalıdır:

  • Hakemler yalnız uzmanlık alanı ile ilgili makaleleri değerlendirmeyi kabul etmelidir.
  • Hakemler, değerlendirmeyi yansızlık ve gizlilik içinde yapmalıdır. Bu ilke gereğince inceledikleri makaleleri bilimsel ve etik kurallara uygun şekilde değerlendirmeli, kimliğini açığa çıkaracak herhangi bir bilgi vermekten kaçınmalıdır.
  • Hakemler, çıkar çatışması-çıkar birliği olduğunu anladıklarında, makaleyi değerlendirmeyi reddederek, editörlere bilgi vermelidir.
  • Hakemler, değerlendirmeyi akademik görgü kurallarına uygun biçimde, yapıcı bir dille yapmalıdır. Hakemler hakaret ve düşmanlık içeren kişisel yorumlardan kaçınmalıdır.
  • Hakemler değerlendirmesini kabul ettikleri makaleyi süresi içinde değerlendirmelidirler.

Yazarların Sorumlulukları

CASESS Dergisi’'ne makale başvurusu yapan yazarların etik sorumlulukları:

  • Yazarlar, başka yerde yayınladığı ya da yayınlanmak üzere gönderdiği bir makalesini CASESS dergisine göndermemeli ve bu kuralları kabul ettiklerini dergiye ait Telif Hakkı Devir Formu’nu doldurarak bildirmelidir.
  • Yazarlar, CASESS dergisine özgün makale göndermelidir.
  • Makale yazarın veya yazarlardan birinin lisansüstü tezinden ya da bir projeden üretildiyse, yazarlar bunu makalede ilgili yerde belirtmelidir.
  • Makalenin bir kısmı ya da tamamı herhangi bir bilimsel sempozyumda/kongrede sunulmuş ise yazarlar bunu makalede ilgili yerde belirtmelidir.
  • Yazarlar, makale yazımı sırasında yararlandıkları kaynaklara etik ilkeler doğrultusunda doğru biçimde atıf yapmalıdır.
  • Yazarlar, yayınlanma başvurusu yapılan makaleyle ilgili çıkar çatışması-çıkar birliği olan kişileri editörlere bildirmelidir.
  • Yazarlar, değerlendirme sürecinde kendilerinden makalelerine ilişkin bilgi ya da ham veri istenmesi durumunda beklenen bilgileri editörlere sunmalıdır.
  • Yazarlar, değerlendirme aşamasındaki ya da elektronik ortamda yayınlanmış makalesiyle ilgili bir hatayı fark ettiğinde bilgi vermek, düzeltmek ya da geri çekmek için editörle iletişime geçmelidir.